Árin 1820 og 21 ferðuðust þýskir vísindamenn til Íslands. Þeir hétu Friedrich August Ludwig Thienemann (1793-1858) og Gustaf Biedermann Gunther (1801-1866). Ferð þeirra til Íslands var í þágu vísinda. Hittu þeir m.a. Gunnlaug Briem sýslumann og konu hans Valgerði Árnadóttur að heimili þeirra á Grund í Eyjafirði árið 1820.
Thienemann var fuglafræðingur og læknir. Eftir læknisfræðinám í Leipzig árið 1819 ferðaðist hann um Evrópu í tvö ár, þar af rúmt ár á Íslandi. Gunther var skurðlæknir, fæddur árið 1801. Á meðan hann stundaði nám við Háskólann í Leipzig, ferðaðist hann með Thienemann um Ísland. Félagarnir skráðu það sem fyrir augu bar í Íslandsheimsókninni í bókinni Reise im Norden Europa’s vorzüglich in Island in den Jahren 1820 bis 1821. Bókin kom út árið 1824.
Gunther varð prófessor í skurðlækningum við Háskólann í Kiel árið 1837. Hann starfaði sem slíkur við Háskólann í Leipzig frá árinu 1841 og til dauðadags. Thienemann er þekktastur fyrir störf sín á sviði fuglafræði og þá sérstaklega fyrir rannsóknir á æxlun fugla. Á starfsævi sinni safnaði hann um 2000 fuglahreiðrum og 5000 eggjum frá 1200 fuglategundum.
Skyldu 19. aldar-egg frá Grund í Eyjafirði leynast á safni í Þýskalandi?
Grenndargralið veltir upp spurningunni hvort Thienemann og Gunther hafi fært sýslumanninum silfurgral í hlaðvarpsþáttunum Leitin að Grundargralinu.
Heimildir:
Friedrich August Ludwig Thienemann. (2020, 27. júní). Wikipedia. https://en.wikipedia.org/wiki/Ludwig_Thienemann
Gustav Biedermann Günther. (2018, 5. september). Wikipedia. https://en.wikipedia.org/wiki/Gustav_Biedermann_G%C3%BCnther#cite_note-LO-1
Valgerður Árnadóttir Briem var fædd árið 1779. Valgerður var eiginkona Gunnlaugs Briem (1773-1834) sýslumanns í Kjarna og á Grund. Til er ljósmynd af Valgerði sem margir þekkja. Myndin er söguleg fyrir þær sakir að barnabarn þeirra hjóna, hinn kunni bankastjóri, þingmaður og kaupstjóri Gránufélagsins, Tryggvi Gunnarsson er álitinn hafa tekið myndina af ömmu sinni. Tryggvi lærði ljósmyndun í Kaupmannahöfn veturinn 1863–1864.
Það sem gerir myndina merkilegri er hversu langt síðan Valgerður fæddist. Þó myndin sé ekki á meðal elstu ljósmynda af Íslendingi, hefur hún hingað til verið talin tekin af þeim Íslendingi sem fæddist fyrst allra þeirra sem ljósmynd hefur verið tekin af á Íslandi. Valgerður lést árið 1872 svo ef rétt reynist er myndin tekin fyrir þann tíma, eðli málsins samkvæmt. En er konan á myndinni mögulega einhver önnur en Valgerður Briem?
Ekki er úr miklu að moða þegar leitað er upplýsinga um ljósmyndina á erlendum vefsíðum. Þó er eitt sammerkt með sumum þeirra sem vekur athygli en það er nafn konunnar á myndinni – Akne Hustergaard(?) Er það kannski til marks um að konan sem um ræðir sé önnur en sýslumannsfrúin á Grund? Þá vekur upp spurningar að ljósmyndin er til á Nationalmuseet í Kaupmannahöfn (https://samlinger.natmus.dk/dmr/asset/160020) þar sem hún er sögð úr fórum Daniel Bruun (1856-1931). Bruun var liðsforingi í danska hernum og fornleifafræðingur. Hann kom margoft til Íslands um aldamótin 1900 til að rannsaka kuml. Þó myndin sé eignuð Daniel Bruun í Þjóðminjasafninu í Danmörku, þarf það ekki að þýða að hann hafi tekið myndina. En ef svo, þá er útilokað að myndin sé af Valgerði Briem þar sem Bruun kom í fyrsta skipti til Íslands árið 1896.
Grenndargralið rekur sögu Gunnlaugs Briem, Valgerðar konu hans, afkomenda og samferðamanna í hlaðvarpsþáttunum Leitin að Grundargralinu.
